Niet alleen leerlingen hebben veel te leren. Als trainee maak je de meest uiteenlopende situaties mee die je op allerlei manieren leermomenten kunnen opleveren. Docenten moeten flexibel zijn en snel op alles kunnen inspelen. Als er iemand tot nu toe veel geleerd heeft, dan ben ik dat wel. Waarschijnlijk nog wel meer dan mijn leerlingen. Hoe uiteenlopend kunnen situaties zijn? Dat wil ik graag schetsen met onderstaande anekdote.
In een brugklas behandelden we de werking van geluid en het oor. Ik had allerlei spullen meegenomen, zo ook een decibelmeter. Na 5 minuten in mijn les kwam een leerling tot de conclusie dat er een grote spin over het kozijn naar beneden liep. “Wow, kijk hoe groot die spin is!” schreeuwde hij geïnteresseerd. Direct eiste het raamkozijn alle aandacht op. Meiden voor en achter de leerling zette het al snel op een gillen.
“Wow! Rustig… het is maar een spin!” probeerde ik over al het gegil uit te komen. “Kunnen jullie even stil zijn?!” Uiteraard werkte dit niet. Het geschreeuw was zó ontzettend luid dat ik me zorgen begon te maken over collega’s in de aangrenzende lokalen. Ik kwam nauwelijks boven alle paniek uit. Ineens kreeg ik een briljante ingeving: ik pak de decibelmeter er gewoon al bij! Snel zette ik het apparaat aan, liep naar de voorste rij met leerlingen, en zei: “Dit is een decibelmeter die meet hoe hard het geluid is; kunnen jullie even bijhouden wat de hoogst gemeten waarde is?!”
Lachend staarden de leerlingen mij aan.
Terwijl de situatie in het klaslokaal allerminst ordelijk verliep was ik in gedachte alvast bezig met hoe goed ik deze actie wel niet vond van mezelf. En de fantastische reflectie die ik hier over kon schrijven. Nu konden de leerlingen live meemaken hoe de decibellen ze om de oren vlogen. Dan vergeet je zo’n verhaal niet zo snel, en krijgen de leerlingen de stof pas echt op een beeldende manier mee! “Ik speel goed in op zo’n spontane situatie en weet dat in een leermoment te veranderen, hartstikke mooi.”
“O wacht! Ondertussen moet ik natuurlijk wel nog iets met die spin gebeuren” dacht ik. Zonder echt een goed idee te hebben besloot ik om de spin maar gewoon te pakken en mee te nemen naar buiten. Een tip voor collega docenten: denk dan goed na hòe je het doet! Het gegil werd nu nóg harder, dat kon blijkbaar nog steeds. Verschillende leerlingen werden nu toch wel erg bang.
Terwijl ik de spin vast had aan een draad, kroop hij al zwevend aan zijn draad steeds meer naar beneden, vlak langs de gezichten van al die arme leerlingen. Voordat ik goed en wel tussen alle tafels van de leerlingen uit was viel de spin op de grond. Een stuk of vier jongens doken erop en stampten hem plat. Jammer, maar we waren in ieder geval van het probleem af Gelukkig maar, dan kon ik weer verder naar de les.
Al lopend vroeg ik de aandacht van alle leerlingen. Wonderbaarlijk genoeg ging iedereen weer zitten en gelukkig werd het eindelijk stil. Enthousiast vertelde ik: “Dit was eigenlijk nog best een goed moment voor die spin, want we gingen het over hard en zacht geluid hebben! Ik heb deze dames hier vooraan een decibelmeter gegeven en die hebben gemeten hoe hard het geluid was, interessant toch? De leerlingen leken best benieuwd. Op deze manier onthouden ze de stof over decibel en gehoorschade veel beter, dacht ik tevreden.
“Nou meiden, wat was de hoogste waarden die jullie gemeten hebben?” vroeg ik. “Oh sorry! Niet zo op gelet.” stamelde één van de dames. De meiden hadden eigenlijk vooral bang naar het spinnenprobleem gekeken. Ze waren de decibelmeter even vergeten…
Tja, een zeer leerzame situatie, maar in dit geval meer voor mij dan voor de leerlingen.
