Deze week is het startschot gegeven voor ‘Trainees in onderwijs’. In dit traineeship worden academici opgeleid tot eerstegraads bevoegde onderwijsprofessionals die werelden binnen en buiten de school verbinden. Een hele nieuwe doelgroep van ambitieuze academici wordt aangesproken door hen de kans te bieden om het docentschap te combineren met het realiseren van betekenisvolle ontwikkelingen voor het onderwijs. De rector van Het Joke Smit College, Wilma de Vries, wil daarom graag meedoen: “De trainees nemen de buitenwereld en een lerende cultuur mee.”
Vele jonge academici voelen de drang om maatschappelijke betekenis te kunnen geven aan hun loopbaan, maar zijn soms bang om voor het onderwijs te kiezen. Enerzijds voor een klas staan met pubers en anderzijds de angst om altijd docent te moeten blijven, houdt hen tegen. Wilma de Vries spreekt beide zaken uitdrukkelijk tegen: “Het onderwijs is ontzettend gevarieerd en echt gezellig werk. Je dagen zijn nooit hetzelfde, je werkt met jonge mensen. Er valt heel veel te leren in het lesgeven: van hoe pak je dat nou aan in zo een klas, hoe doe je dat nou handig. Datgene waar men soms bang voor is in het onderwijs; dat komt wel goed. Je hebt continu het gevoel dat je van betekenis bent! Voor de leerlingen ben je niet alleen degene die de stof goed uitlegt, maar ook designificante andernaast de mening van hun ouders die ze al zo vaak gehoord hebben. Ze vinden het heel belangrijk om te weten hoe jij over dingen denkt. Je geeft ze een nieuwe blik op de wereld.”
Daarbij is Trainees in onderwijs juist een boost voor je carrière, vindt Wilma de Vries: “Het traineeship biedt je een uitstekende positie op de arbeidsmarkt, doordat je allerlei activiteiten buiten het lesgeven om hebt gedaan. Het traineeship maakt je wereld groter, waarbij je enorm groeit in je leiderschapsrol, je organisatie- en communicatievaardigheden, je snelheid van werken en gewoon voor een groep durven te gaan staan. Het onderwijs is echt een uitdaging.”
Voor de klas staan geeft ontzettend veel voldoening en echt betekenis aan je leven vindt Wilma de Vries: “Jij kunt je enthousiasme voor jouw vakgebied kwijt en tegelijkertijd precies het verschil maken voor jouw leerlingen. Je wordt er dagelijks erg blij van”.
Een van haar wiskundedocenten heeft de overstap naar het onderwijs aan den lijve ondervonden: “ik zat daar op m’n andere werk een beetje achter de computer, heel erg veel geld te verdienen maar mijn leven had geen betekenis voor mij. Ik werd er doodongelukkig van.”
Uit recent onderzoek blijkt dat een nieuwe doelgroep docenten wordt aangesproken door de mogelijkheid om naast het lesgeven ook iets extra’s te kunnen betekenen voor het onderwijs en daarbij nieuwe kwaliteiten te ontwikkelen.
Trainees in onderwijs biedt ondernemende en leergierige academici deze kans. Naast een intensieve begeleiding tijdens de opleiding tot het docentschap, biedt het programma trainees de ruimte en ondersteuning om iets extra’s te kunnen betekenen voor de leerlingen, de school, de regio of het onderwijs in de breedste zin.
Wilma: “In dit traineeship ben je onder andere bezig met leiderschap, ondernemerschap en onderzoek waarbij je een breed netwerk van organisaties tot je beschikking hebt, dus je hebt sowieso veel meerwaarde voor het onderwijs en het brengt jou natuurlijk ook veel in je persoonlijke ontwikkeling.”,
Trainees werken naast hun baan als docent aan vernieuwing in school of het onderwijs, zoals gepersonaliseerd leren, ondernemerschap, onderzoeks-vaardigheden, internationalisering, vakoverstijgende projecten, etc. Hierbij maken zij gebruik van het brede netwerk van bedrijven, maatschappelijke organisaties en docenten uit heel Nederland.
Een afgestudeerde trainee is straks naast docent ook ontwerper, onderzoeker, ondernemer en projectleider. Door deze plekken te creëren, komen er nieuwe docenten met een passie voor innoveren, ontwikkelen en veranderen voor de klas die grote impact hebben op het onderwijs.
Dit is juist waarom Wilma de Vries zo graag trainees in dienst neemt: “Trainees zijn initiatiefrijk, hebben een brede blik en via het traineeship een groot netwerk dat ze goed kunnen inzetten. Trainees zijn enthousiast en gaan dingen uitzoeken en proberen; en daarna kunnen zij mij als rector adviseren: gaan we hiermee door of wat kan aangepast worden. De mogelijkheid om echt van niets iets maken, brengt veel enthousiasme in de school. Er wordt veel van en met elkaar geleerd en ontwikkeld. De kracht van een trainee is dat ze wat extra over hebben.”
Wilma heeft veel ervaring met trainees en ziet veel meerwaarde van hun bijdrages aan de school: “Een natuurkunde-trainee heeft samen met twee andere docenten (scheikunde en natuurkunde) van twee verschillende andere scholen lesbrieven geschreven in samenwerking met Shell. Wat ze bij Shell deden, had direct met onderwijs te maken en kon gelijk toegepast worden in de klas; een mooie verbinding van binnen en buiten het onderwijs. Dat je veel mede-trainees kent op veel verschillende scholen, houdt je wereld groot. Er is heel veel uitwisseling en zo leer je ook veel over de breedte van het onderwijsveld; het verrijkt je wereld.
We hebben ook een trainee die als hybride docent deels lesgeeft op het Joke Smit College en deels voor de Bildung Academie werkt. Onderwijs gaat namelijk om veel meer dan kennis over je vak overdragen. Hoe verhoudt je je tot de wereld? Wie ben je? Je bent hier als docent een voorbeeld. Verschillende van mijn docenten volgen nu een cursus bij de Bildung Academie. De bereidheid om te leren is heel groot.”
“Een andere oud-trainee heeft veel geleerd bij zijn werk voor het College voor Toetsing en Examens. Daar zit je direct tegen de politieke kant van het onderwijs aan, zoveel verschillende meningen en ideeën; hoe geef je die vorm? Hoe krijg je moeilijke dingen toch met een club voor elkaar? Hier heeft hij een enorm netwerk opgebouwd. Door deze en andere ervaringen is deze trainee doorgegroeid tot conrector van onze school, er zijn zelfs op dit moment al drie oud-trainees die conrector zijn geworden. Wij hebben hier veel trainees die op centrale posities zitten: in de onderwijs-ontwikkel-groep, bij de coördinatie van de intake, in het decanaat, in de leidende rol om het team mee te nemen in de ontwikkeling van de (nieuwe) missie/visie en noem maar op. Trainees zijn hier omarmd en dragen de school nu mede.”
Na het traineeship zijn er volop kansen om ook buiten het onderwijs jezelf verder te ontplooien. De tijd dat je voor het onderwijs kiest en daar altijd moet blijven is echt voorbij, vertelt Wilma: “Onlangs nog is een trainee in het bedrijfsleven gaan werken; diverse trainees zijn onderzoek gaan doen, waarop zij straks gaan promoveren. Die combinatie van onderzoek doen en lesgeven is ook fijn. Twee dagen lesgeven en 3 dagen om te promoveren, brengt niet alleen jezelf verder, maar helpt ook het onderwijs. Twee wiskundigen die promoveren op de didactiek van de wiskunde brengen het denken over onderwijs hier op school naar een hoger niveau. De werelden zijn niet meer zo gescheiden zoals men vroeger dacht.”
Het traineeship levert je veel meerwaarde voor je verdere loopbaan: “Je wordt er rijker door als persoon en dat neem je zeker mee in de rest van je carrière; er ligt gewoon een heel breed terrein voor je open. Dat is niet per se op het terrein van scholen maar ook bij bedrijven en vele maatschappelijk organisaties. Stel je hebt wiskunde gedaan, dan kun je met jouw extra basis vanuit het onderwijs heel veel brengen bij bijvoorbeeld vele technische bedrijven. Dat heeft er mee te maken dat je communicatie en leiderschap skills enorm ontwikkeld zijn. Dat maakt je wereld en de kansen dus een stuk groter. De combinatie van het onderwijs met het traineeship geeft jou die extra kwaliteiten die je goed kan gebruiken. Wat je in het onderwijs leert kan je ook op andere plekken meenemen.
Als een trainee iets buiten de school wil doen, nemen ze die ontwikkelingen weer mee. Door ze ruimte te geven blijven ze juist bij het onderwijs betrokken. Vrijheid geeft veel werkvreugde. Kansen en vrijheid geven levert veel op, ook voor mij persoonlijk. Daarom geef ik deze kans ook graag aan anderen.”
Ten laatste geeft Wilma de Vries nog iets mee aan iedereen die twijfelt over een traineeship in het onderwijs: “Je gunt jezelf zo’n mooie kans om van alles uit te proberen en tegelijk een bevoegdheid te halen voor het onderwijs. Je opleiding wordt vergoed, je krijgt tal van trainingen en persoonlijke ontwikkeling en je krijgt direct betaald. Je krijgt de ruimte om dingen te onderzoeken of bij bedrijven een netwerk op te bouwen. Grijp je kans!”
